Wat is persoonlijk leiderschap?
Persoonlijk leiderschap gaat over hoe je sturing geeft aan jezelf. Het gaat over hoe jij de doelen bereikt die je voor ogen hebt. Persoonlijk leiderschap kan je inzetten voor jezelf als professional, maar ook voor in je privéleven. De term persoonlijk leidershap is een breed begrip. Het is eigenlijk een onderwerp dat bestaat uit meerdere sub-onderwerpen die we later in dit artikel zullen behandelen.
Ook al is persoonlijk leiderschap niet echt een vaardigheid zoals gesprekstechnieken dat wel zijn. Toch is dit heel goed te ontwikkelen in jezelf. Het is belangrijk om helder voor ogen te hebben waar je momenteel staat. Wat zijn je doelen en punten aan de horizon? Welk pad wil je afleggen daarheen? Met welke visie? Wanneer je dit allemaal helder hebt ga je verder. Je kijkt jezelf goed aan in de spiegel en brengt in kaart welk gedrag jij moet laten zien om naar die doelen te komen. Mis je nog bepaalde kennis en vaardigheden? Of zijn er zaken in jezelf die je nu tegenhouden. Een voorbeeld van dat laatste kan zijn dat je zelfvertrouwen of assertiviteit mist. Er spelen wellicht belemmerende overtuigingen zoals dat je 'nog niet klaar bent' voor die leidinggevende positie die je zo graag wilt. Wat die zaken zijn is voor iedereen persoonlijk uiteraard!
Met bovenstaande ben je vaak al op een onbewust niveau bezig. Zelfs als je voor dit artikel nog nooit over persoonlijk leiderschap had gehoord. Het zit nu eenmaal een beetje in ons als mens om vooruit te denken en jezelf bezig te houden met ontwikkeling. Echter door hier op een heel bewust niveau mee bezig te zijn kan je echt de stappen zetten die je graag wilt. Wanneer je bijvoorbeeld het gevoel hebt niet echt vooruit te komen, of misschien zelfs een beetje vast te lopen is het een goed idee om heel bewust aan de slag te gaan met de vragen uit de vorige alinea.
Dit kan een hele uitdaging zijn in je eentje. Daarom zijn er gelukkig een boel hulpmiddelen te vinden die jou helpen. Zoals dit artikel, of het volgen van een training persoonlijk leiderschap. Ook is het een goed idee om anderen te betrekken bij jouw proces. Je hebt dan iemand die jou kan wijzen op je eigen blinde vlekken en die je ondersteunt wanneer je dit nodig hebt.
The 7 habits of highly effective people
De term persoonlijk leiderschap is populair geworden door Stephen R. Covey. Deze auteur schreef een bestseller met de titel: 'The 7 habits of highly effective people'. Dit deed hij vanuit zijn achtergrond als professor en managementexpert. In dit boek zette hij 7 eigenschappen uiteen die volgens hem nodig zijn om succes te bereiken. Deze 7 eigenschappen worden veelal gebruikt als leidraad voor persoonlijk leiderschap. Deze eigenschappen kan je daarom zien als de sub-onderwerpen waarover je in de eerste alinea hebt gelezen. Als jij jezelf wilt ontwikkelen is het daarom een goed idee om je te verdiepen in deze 7 eigenschappen. Het idee hierachter is dat wanneer jij aan deze 7 eigenschappen werkt jouw doelen makkelijker te behalen zijn. En dat is nu net de strekking van persoonlijk leiderschap! Jezelf aansturen om tot het succes te komen wat jij wilt bereiken.
#1 Wees proactief!
De eerste eigenschap waar je aan kunt werken is is proactiviteit. Je bent proactief wanneer jij actie onderneemt zonder dat anderen jou tot actie aanzetten. Dan pak je de regie en verantwoordelijkheid over jouw dagelijks leven en de taken die je uitvoert. Wanneer je proactief bent ben je niet iemand die afwacht tot een ander jou een taak geeft of er iets gebeurt waardoor jij in actie moet komen. Om proactief te zijn moet je goed in kaart hebben waar je precies invloed over hebt. Anders bestaat de kans immers dat je het overzicht verliest. Door zicht te hebben waar jij als persoon invloed over hebt kan jij je energie beter focussen.
Een handige tool die je hiervoor kunt gebruiken is de cirkel van invloed en betrokkenheid. Hierbij deel je de wereld eigenlijk in twee omgevingen in. De ene omgeving is de cirkel van betrokkenheid. Daarin zitten alle factoren waarbij jij betrokken bent. Daarin vallen zaken waarover je misschien wel een mening hebt, maar geen invloed over kunt uitoefenen. De andere omgeving is de cirkel van invloed. Oftewel de factoren die jezelf kunt sturen omdat je er invloed op kunt uitoefenen.
Stel je even voor dat je teamleider bent van een horecagelegenheid aan de Nederlandse kust.
Eén van de factoren die dan in de cirkel van betrokkenheid zit is het weer. Het weer is één van de factoren die bepalen hoeveel bezoekers er op je terras zitten. Je hebt echter geen invloed op wat het weer doet dus het zit niet in je cirkel van invloed. Wel is het weer betrokken bij je werk.
Wat wel in je cirkel van invloed zit is de hoeveelheid mensen die jij inzet om bezoekers te bedienen op het terras. Je kunt bijvoorbeeld de weersvoorspelling in de gaten houden en met die informatie meer of minder mensen inzetten. De planning die je maakt zit dus duidelijk in jouw cirkel van invloed. Proactiviteit is een eigenschap die je kunt ontwikkelen in jezelf. De cirkel van betrokkenheid is daarbij een mooi hulpmiddel.
Zo kan het misschien eens voorkomen dat jij je laat verrassen door het mooie weer. De kunst is dan om te herkennen wat binnen je invloed valt en daar vervolgens je verantwoordelijkheid voor te pakken. Het is erg makkelijk om te zeggen: “We konden de drukte niet aan want het weer was te mooi”. Een proactief iemand zou verantwoordelijkheid pakken en zeggen: “We konden de drukte niet aan want ik heb niet genoeg mensen ingezet op deze dag.”. Ook zal je wanneer je proactief bent leren van je vergissing en de volgende keer meer mensen inzetten.
#2 Begin met het eind in gedachten
De tweede eigenschap van persoonlijk leiderschap gaat over het in gedachten hebben van je einddoel. Dan weet je waar je naartoe werkt en waarom bepaalde acties nodig zijn. Mensen met een duidelijk doel in gedachten halen betere resultaten. Logisch, want als je niet weet waar je heen beweegt weet je ook niet welke acties bijdragen aan het behalen van dit doel. Het is ook goed mogelijk om meerdere doelen in gedachten te hebben. Let wel op, teveel doelen tegelijk hebben kan afleidend werken.
Daarnaast is het belangrijk om te weten waar je nu staat. Welke vaardigheden, kennis en ervaring heb je al? En welke heb je nog meer nodig om het doel te bereiken dat jij voor ogen hebt? Pak daarom af en toe eens momenten om stil te staan en jezelf deze vragen te stellen. Visiualiseer de situatie die je wilt bereiken. Zo heb je sneller in de gaten of je het juiste pad bent ingeslagen.
Je kan ook proberen om het doel meetbaar te formuleren. Dit betekent vaak dat je met cijfers een resultaat uit kunt drukken. Zeg dus niet: “we willen met het hele team zorgen dat iedereen tevreden is op het werk”, een beter doel is dan: “we willen dat ieder lid van het team gemiddeld een 7 scoort als hij/zij wordt gevraagd naar de tevredenheid op het werk.”. Zo kun je achteraf de resultaten toetsen aan je gestelde doelen. Ook kan je een bepaalde tijd voor het bepalen van je doel stellen. Binnen hoeveel maanden of jaren wil jij het doel dat je in je hoofd hebt behalen?
#3 Stel prioriteiten
Prioriteiten stellen is de volgende eigenschap van persoonlijk leiderschap. Deze eigenschap heeft nauw te maken met het hebben van een einddoel in gedachten waarover je net hebt gelezen. Prioriteiten stellen gaat over het maken van bewuste keuzes. Wat vind je belangrijk en wat vind je minder belangrijk? Waar wil je energie aan besteden? En van welke acties denk jij dat ze het meeste effect hebben om je einddoel te halen. Dit zijn allemaal vragen die jij jezelf kunt stellen om de juiste prioriteiten te stellen.
Als je prioriteiten wilt stellen kan het helpen om een lijstje te maken. Het wordt dan allemaal iets overzichtelijker in plaats van dat je het allemaal in je hoofd moet onthouden. Je stelt een lijst op met de zaken die moeten gebeuren om het door jou gestelde doel te halen. Maak de taken hierop zo 'klein' en concreet mogelijk. Het is beter om een langere lijst te hebben met kleine taken dan een korte lijst met grote taken die eigenlijk bestaan uit allerlei kleinere taken. Door de taken kleiner te maken zal je zien dat je er in een week een boel kunt doen. Dan maak je ineens een boel progressie!
#4 Denk in win-win situaties
Win-win situaties zijn situaties waarin beide partijen blij zijn met het resultaat en daarom dus winnen. Een win-win situatie is er bijvoorbeeld wanneer er een leidinggevende functie vrijkomt en de organisatie deze kan invullen met iemand van binnenuit die deze functie graag wil. De organisatie is blij omdat er niet een intensief proces moet worden opgestart waarbij er een vacature geschreven moet worden en er geschikte kandidaat moet worden gezocht. De medewerker op de nieuwe functie is blij want deze maakt promotie. Beide partijen winnen dus.
#5 Probeer te begrijpen voordat je begrepen wordt
Dit onderdeel van persoonlijk leiderschap gaat over je communicatie. Het is daarin belangrijk om eerst de ander te willen begrijpen voordat je zelf begrepen wil worden. Eigenlijk is dit het tegenovergestelde van wat je in veel gesprekken wellicht ziet. Veel mensen doen vooral hun best op hun eigen punt duidelijk te maken voordat ze het punt van de ander willen begrijpen. En wie weet doe jij dit ook wel eens? Als je de ander eerst begrijpt heb je bruikbare informatie om mee te werken tijdens je gesprek. Je komt dan echt samen tot iets in plaats van dat je langs elkaar heen praat.
Een van de gesprekstechnieken die je hiervoor in kunt zetten is 'LSD' dat staat voor 'Luisteren Samenvatten Doorvragen'. Bij deze gesprekstechniek voer jij je jouw gesprekken volgens een vast stramien. Je luistert eerst naar de ander. Vat dit vervolgens even samen in wat zinnen die je uitspreekt zodat de ander de ruimte heeft om je te corrigeren of aan te vullen. Tot slot stel je een vraag over datgene dat de ander heeft verteld. Door deze gesprekstechniek te gebruiken lukt het jou om de ander beter te begrijpen voordat de ander jou begrijpt.
#6 Teamwork is de sleutel
De voorgaande componenten gaan meer over jezelf als persoon zijnde. Persoonlijk leiderschap gaat tenslotte vooral over de leiding nemen over jezelf. Maar hoe zet je dit persoonlijk leiderschap nu om in leiderschap over een team?
Dit heeft alles te maken met het afstemmen van behoeftes. De behoeftes van teamleden met de behoeftes van jezelf. In een team bereik je meer zoals je weet.
Teams gaan dieper dan alleen de koude werk gerelateerde zaken. Persoonlijk dromen en angsten van teamleden gaan meespelen. Je krijgt te maken met groepsdynamieken. Factoren als populariteit en macht gaan een grote rol spelen.
Als leider zijnde is het belangrijk om al deze bovenstaande elementen goed in kaart te hebben. Alleen zo kan je jouw behoeften afstemmen met die van het team en zo de gestelde doelen halen.
Deze behoeftes boven tafel halen doe je met bepaalde gesprekstechnieken. In dit artikel wordt daar verder op ingegaan.
Daarbij is het belangrijk je team bij veel zaken te betrekken. Ze hebben vaak genoeg kennis en ervaring om een gefundeerde mening te uiten.
Stel bijvoorbeeld geen regels op, maar maak afspreken. Het verschil is dat een regel door een persoon is bedacht en van bovenaf is opgelegd. Een afspraak is in overeenstemming gemaakt. Deze worden beter nagekomen omdat er al draagvlak is gekweekt.
#7 Houd jezelf scherp
De laatste eigenschap van persoonlijk leiderschap gaat over het scherp houden van jezelf. Covey gebruikt in zijn boek 'the 7 habits of highly effective people' het voorbeeld van de zaag. Heb je liever iemand die 100 uur achter elkaar zaagt of iemand die om de 10 uur 1x zijn zaag opnieuw scherp maakt? Wie zou uiteindelijk productiever zijn? En precies hierom is het belangrijk dat jij jezelf scherp houdt.
Hoe jij jezelf scherp houdt is voor iedereen anders. Over het algemeen betekent dit goed eten, sporten en slapen. Zo zorg je dat je lichaam gezonden fit is en je geest ook. Dit klinkt misschien een beetje als een open deur, maar één deze tijd waarin burn-outs veelvuldig voorkomen lijkt het ons toch geen overbodige boodschap. Ook is het erg belangrijk dat je op een gezonde manier omgaat met stress. Dus niet stress opkroppen of vluchtgedrag vertonen. Maar juist analyseren waar stress vandaan komt en met een open blik bekijken hoe je deze stress kunt verminderen. Dat kan zijn door mindfulness technieken zoals ademhalingsoefeningen, maar ook door het doorhakken van een knoop.
Kijk ook hier dus weer krititsch naar jezelf. Wat levert energie op? En wat juist stress? Breng dit goed in kaart voor jezelf. Zo kan je een plan maken over hoe jij jezelf scherp houdt.
Wil jij jezelf ontwikkelen op persoonlijk leiderschap?
Jezelf ontwikkelen op persoonlijk leiderschap kan op vele verschillende manieren. Je kunt bijvoorbeeld een boel artikelen of boeken lezen over dit onderwerp en zelfstandig aan de slag hiermee. Op het internet zijn genoeg artikelen zoals deze te vinden die je al een eind in de juiste richting kunnen duwen. Ga je liever praktisch aan de slag? Dan is het volgen van een training persoonlijk leiderschap wellicht een goed idee. Uiteraard kan jij bij ons van Supertrainer hiervoor terecht en staan wij te trappelen om je verder te helpen. Als jij een werkgever hebt met opleidingsbudget is dat helemaal voordelig. Ook jouw werkgever is er immers bij gebaat wanneer jij effectiever bent in het behalen van je doelstellingen.
Maar welke training past goed bij je? Omdat het zo'n persoonlijk onderwerp is kan je bij ons een training volgen die volledig is afgestemd op jouw behoeften. Na een vrijblijvend telefonisch kennismakingsgesprek van maximaal 15 minuten ontvang jij een persoonlijk leerplan. Hieran kan je lezen hoe de inhoud van de trainingssessies voor jou in elkaar steken. Geheel vrijblijvend! Als dit interessant voor je klinkt, klik dan snel op onderstaande training. Ben je niet toe aan een training maar wil je wel meer over dit onderwerp weten? Dan kan jij je inschrijven voor de gratis maillist door op onderstaande knop te klikken. Je ontvangt dan periodiek praktische tips en tricks over persoonlijk leiderschap.
