Wat is LSD: Luisteren Samenvatten doorvragen?
LSD betekent luisteren samenvatten doorvragen en dit is een gesprekstechniek die jou helpt om meer structuur aan te brengen in je gesprekken. Wanneer je deze gesprekstechniek gebruikt voer je jouw gesprekken volgens een vast stramien. Je luistert goed, maakt vervolgens een (gesproken) samenvatting van datgene dat is gezegd en stelt tot slot een vraag. Door LSD (luisteren samenvatten doorvragen) te gebruiken voorkom je dat een gesprek van de hak op de tak gaat. Je gesprek verloopt dan gestructureerder en meer ontspannen. Hierdoor is het makkelijker om de informatie te bespreken die belangrijk is om over te brengen of te achterhalen. Daarnaast geeft het gebruiken van luisteren samenvatten doorvragen ook rust in je hoofd. Je hoeft immers minder na te denken over wat je nu weer moet zeggen en zo is het dus gemakkelijker om het overzicht te bewaren. Als resultaat hiervan heb jij meer tijd en energie je tijdens het gesprek zodat je echt met de ander bezig bent!
Luisteren samenvatten doorvragen ofwel LSD krijg je onder de knie door veel te oefenen. En dat oefenen kan je gemakkelijk doen! Elke dag heb je wel gesprekken waarin je deze gesprekstechniek kunt gaan toepassen. In het begin zal het wellicht wat onwennig aanvoelen, maar na verloop van tijd wordt dit je tweede natuur. Dan pas je deze gesprekstechniek zelfs toe zonder dat je er bewust mee bezig bent. Op internet staan gelukkig een boel hulpmiddelen zoals dit artikel waarin je kunt lezen hoe je luisteren samenvatten doorvragen kunt toepassen, daarnaast zijn er ook filmpjes te vinden waarbij je anderen deze techniek ziet toepassen. Vind je het spannend of lastig om in je eentje aan de slag te gaan? Dan is een training luisteren samenvatten doorvragen interessant voor jou.
Hieronder nemen we de stappen van luisteren samenvatten doorvragen met je door zodat je daarna aan de slag kunt met oefenen!
Luisteren
Luisteren is de eerste stap van deze gesprekstechniek en luisteren begint met oprechte aandacht. Aandacht voor de persoon die aan het woord is en voor wat diegene je vertelt. Je bent dan niet in je hoofd bezig met 'Welke vraag moet ik straks stellen?'. Ook ben je niet aan het wachten tot de ander is uitgepraat zodat jij kan vertellen wat je zo graag wil vertellen. Dit klinkt makkelijker gezegd dan gedaan, want eerlijk is eerlijk, het hoeft niet altijd even interessant te zijn dat wat de ander met je deelt.
Je kunt hier veel winnen met je eigen mentaliteit. Ga je gesprekken in met een nieuwsgierige houding. Juist, wanneer je het idee hebt het al te weten. Er is namelijk altijd wel iets te leren.
Luisteren doe je niet alleen met je oren, maar met je hele lichaam. Met je lichaamshouding laat je de ander merken dat je geïnteresseerd bent in wat de ander jou vertelt. Een open lichaamshouding presenteren is hierbij erg belangrijk. Let op dat je oogcontact maakt en knik af en toe eens met je hoofd om de ander te laten merken dat je nog steeds luistert. Gooi er af en toe ook af en toe eens een “hm-hm” doorheen, dit is een goed teken om de ander te tonen dat je nog steeds aandachtig luistert.
Bij het luisteren is het niet alleen belangrijk om naar de woorden van de andere persoon te luisteren. Let ook op lichaamstaal omdat dit veelzeggend kan zijn. Zo kan een gesloten houding een teken zijn dat iemand informatie achter hand houdt wat weer reden is om meer door te vragen. Ook de intonatie waarmee iets wordt gezegd is belangrijk, soms kun je hieruit de emotie die de ander ervaart opmaken. Je merkt bijvoorbeeld of iemand enthousiast is over een onderwerp. Dat kan weer een signaal zijn om verder op dit onderwerp door te praten.
Luisteren in het kort:
- Toon echte interesse en wees nieuwsgierig
- Denk ondertussen niet na over wat je zelf wilt vertellen
- Laat een open lichaamshouding zien
- Gebruik oogcontact, knikken en hummen
- Let op woorden, intonatie en lichaamstaal
Samenvatten
Nadat je gesprekspartner is uitgesproken maak je een gesproken samenvatting van wat zojuist is verteld. Zo check je of je de belangrijke punten goed hebt begrepen. Door een samenvatting te maken breng je structuur en overzicht aan in het gesprek. Zo heb je beide een punt van rust waarin geen nieuwe informatie op tafel komt. Erg belangrijk! Zo heeft je brein de tijd om de informatie goed te verwerken. Ook krijgt je gesprekspartner op deze manier de gelegenheid om nog aan te vullen.
Voorbeeld van een samenvatting
Anna: Hi Danny, leuk je te ontmoeten! Ik heb een vraag voor je. Wat doe je in je werk?
Danny: Hi Anna, dankjewel. Wat een leuke vraag, ik zal deze zo goed mogelijk proberen te beantwoorden. Momenteel werk ik bij BAM. Dat is één van de grootste bouwbedrijven in Nederland. Als managing director heb ik twee hoofdtaken: ik voer functioneringsgesprekken met het personeel en ik adviseer de directie als het gaat om beleid. Daarnaast heb ik contact met externe dienstverleners. Ik vind elke dag veel plezier in mijn werk doordat het heel gezellig is op de werkvloer. Ook vind ik dat we met zijn allen aan mooie projecten werken!
Anna: Dankjewel voor je antwoord! Je voert dus vooral functioneringsgesprekken en geeft beleidsadviezen. Daarnaast onderhoud je ook nog contact met externe dienstverleners. Dit doe je gelukkig met veel plezier!
Bovenstaande is een voorbeeld van een samenvatting die je maakt in een gesprek. Het is belangrijk om te onthouden dat er niet één enkele goede manier is. Dat wil zeggen, als jij er je eigen draai aan geeft is dit ook goed. Sterker nog, dan is het waarschijnlijk beter omdat je authentiek bent.
'De Kapstok' als hulpmiddel
Maar hoe onthoud je nu gemakkelijk wat is verteld door de ander in een gesprek? Dat doe je door gebruik te maken van een zogenoemde kapstok. Daar hang je mentaal de begrippen aan die je hebt gehoord tijdens het gesprek. Als je visueel bent ingesteld kan je dit ook in je hoofd fantaseren.
Het nut van de kapstok is dat je de onderwerpen even splitst en ordent. Je ziet het antwoord uit bovenstaande voorbeeld dus niet als één onderwerp, maar als meerdere kleinere onderwerpen. Deze onderwerpen 'hang' je los van elkaar op aan de kaptop.
Als je een kapstok maakt in het bovenstaande voorbeeld hangen de volgende onderwerpen hieraan: 'functioneringsgesprekken', 'beleidsadviezen', 'contact met externe partijen' en 'plezier op het werk'.
Een kapstok kun je onthouden of opschrijven, afhankelijk van het gesprek en de situatie. Wanneer je veelvoudig gebruikt maakt van samenvatten tijdens een gesprek zul je zien dat je gesprekken winnen aan overzicht en structuur. Het kost zo beide gesprekspartners minder mentale energie tijdens het gesprek vanwege dit overzicht.
Samenvatten in het kort:
- Maak een korte gesproken samenvatting van detgene dat is verteld
- Geef de ander de gelegenheid om aan te vullen
- Creëert rust en overzicht voor jezelf en de ander
- Gebruik de kapstok om gemakkelijker onderwerpen te onthouden
Doorvragen
Na de samenvatting is het tijd om verdieping aan te brengen in het gesprek. Dit doe je door vragen te stellen. Het kan zijn dat je het lastig vindt om goede vragen te stellen. Wellicht vind je dit ook en ben je in het gesprek heel erg in je hoofd bezig met: 'Welke vraag moet ik straks stellen?'. De kunst is om dit juist niet te doen. Dit voorkomt namelijk dat je goed luistert tijdens het gesprek, en dat maakt het stellen van een goede vraag nu juist weer moeilijker.
Open vragen vs gesloten vragen
Er zijn twee soorten vragen die je kunt stellen. Namelijk open vragen en gesloten vragen. Zowel open vragen als gesloten vragen hebben hun nut in je gesprekken. Het is niet zo dat de één per definitie beter is dan de ander.
Wanneer je een gesloten vraag stelt nodig jij je gesprekspartner uit tot het geven van een antwoord met specifieke informatie. Je gesprekspartner heeft dan vaak niet veel antwoord mogelijkheden. Soms zelfs alleen maar 'ja' of 'nee'. Je bepert hiermee dus de vrijheid van je gesprekspartner. Ook dit is niet altijd slecht. Je gebruikt gesloten vragen in gesprekken waarin je snel en doelgericht tot informatie wil komen. Heeft je gespreksparnter de neiging om teveel overbodige informatie te delen? Gebruik dan eens wat meer gesloten vragen en kijk wat het effect is.
Voorbeelden van gesloten vragen:
- Lukt het je voor morgen om deze taak af te hebben?
- Hoe vaak word je gebeld op een dag?
- Wanneer ben je weer terug van vakantie?
- Wat eten we vanavond?
- Vind jij het leuk om dit beroep te hebben?
Bij open vragen nodig jij je gesprekspartner juist uit om een uitgebreid antwoord te geven. Bij deze vragen wordt het makkelijker voor je gesprekspartner om meer informatie te delen of andere onderwepren op tafel te leggen. Open vragen gebruik je bijvoorbeeld wanneer je een onderwerp aan het verkennen bent, of iemand beter wil leren kennen. In de regel krijg je op deze manier langere antwoorden. Dit kan een gesprek juist relaxter laten aanvoelen. Je hebt dan meer onderwerpen waarover je andere vragen kunt stellen of zelf iets kan zeggen. Heb je het gevoel dat je gesprekspartner teveel korte antwoorden geeft en het gesprek niet soepel verloopt? Gebruik dan eens wat meer open vragen.
Voorbeelden van open vragen:
- Waarom vind je het klimaat een belangrijk onderwerp?
- Hoe kan het dat je deze opdracht niet af hebt?
- Wat is je beeld bij het werken voor ons bedrijf?
- Wat denk je zelf van deze oplossing?
Daarnaast zijn er nog twee verschillende manieren van vragen stellen. Namelijk binnen en buiten het gedachtespoor van het gesprek. Doorvragen doe je meestal binnen het gedachtespoor van het gesprek. Je vraag door over het onderwerp wat op dat moment aan de orde is. Dit doe je om verdieping te krijgen over feiten, meningen of gevoelens van degene waar je mee praat.
Een vraag stellen buiten het gedachtespoor doe je wanneer je een nieuw onderwerp aanboort. Je gaat pas door naar een vraag buiten het gedachtespoor wanneer je nieuwsgierigheid over het onderwerp ten einde is. Wanneer de feiten duidelijk zijn en je dus genoeg informatie hebt om uit te voeren wat van je wordt verwacht. Als je dan iets wilt weten over een ander onderwerp stel je dus een vraag buiten het gedachtespoor.
Voorbeeld van vragen binnen en buiten het gedachtespoor
Sabrina: Wat houden uw werkzaamheden in?
Ali: Als er geen brand is, zijn we gedurende de normale werktijden bezig met onze taken in de persluchtruimte, het instructielokaal, de werkplaats materieel of de garage. We hebben de vaste tijden voor fitness en brandoefeningen en in de avonden en weekenden hebben we vrij binnen de kazerne. En het belangrijkste van ons vak is natuurlijk de brandbestrijding. Dan help je op verschillende manieren mensen die jou nodig hebben.
Vraag binnen gedachtespoor: Op wat voor manier helpt u mensen tijdens de brandbestrijding?
Vraag buiten gedachtespoor: Doet u ook aan brandpreventie?
Wanneer heb je nu goed doorgevraagd binnen een gesprek? Dat is lastig om voor een gesprek te zeggen en iets waar je op gevoel achter zal moeten komen. Een vuistregel kan zijn om een aantal keer een vraag te stellen die begint met ‘Waarom?’. Wees hierbij weer net zo nieuwsgierig als een kind. De gedachte hierachter is dat je na een aantal keer deze vraag te hebben gesteld het onderwerp hebt uitgediept. Toch zou ik adviseren om vooral op je intuïtie te vertrouwen wanneer het hierop aankomt. Je gevoel zal naarmate de tijd vordert beter kunnen aanvoelen wanneer een onderwerp genoeg uitgediept is.
Doorvragen in het kort:
- Weet wanneer je een open of gesloten vraag stelt
- Stel bewust vragen binnen of buiten het gedachtespoor
- Wees net zo nieuwsgierig als een kind
Beter worden in luisteren samenvatten doorvragen?
Dit blogartikel over luisteren samenvatten doorvragen heeft je een goed startpunt gegeven om hier beter in te worden. Nu is het zaak om dit in de praktijk toe te passen. Heb je regelmatig gesprekken in je dagelijks leven? Dan heb je voldoende mogelijkheden om deze gesprekstechniek te oefenen. Oefen dan bijvoorbeeld met je familieleden, vrienden of collega's. Wel is het fijn om je intentie van tevoren even uit te spreken bij je gesprekspartner. De ander kan jou dan ondersteunen en feedback geven over hoe je luisteren samenvatten doorvragen toepast. In het begin is het verstandig om te focussen op één van de drie onderwerpen. Dus óf luisteren, óf samenvatten óf doorvragen.
Training luisteren samenvatten doorvragen
Ben je geïnteresseerd om op een professioneel niveau met luisteren samenvatten doorvragen aan de slag te gaan? Dan is een training luisteren samenvatten doorvragen interessant voor je. Bij Supertrainer volg je een training die helemaal is afgestemd op jouw behoeften. Je werkt dan met situaties die voorkomen in je werkveld of privéleven. Ook krijg je een uitgebreide analyse over je huidige communicatie. Na deze training beheers je luisteren samenvatten doorvragen op een professioneel niveau. Je past deze gesprekstechniek dan met zelfvertrouwen toe zonder er bewust mee bezig te zijn!
Korte gratis e-learning over luisteren samenvatten doorvragen
Daarnaast heb je de mogelijkheid om een gratis e-learning to volgen. Je kan je hiervoor aanmelden via onderstaaande knop. Van Supertrainer ontvang je dan enkele mails met praktische tips en opdrachten. Deze bieden je houvast bij het oefenen van je gesprekstechnieken. Tot slot krijg je na afronding van deze e-learning toegang tot onze hand-out met extra praktische tips. Veel succes!
